निऋति

 यातील निऋति या शब्दाचा अर्थ मात्र महत्प्रयासाने सापडला आधी मला वाटलेलं की निऋति हे नामविशेषण नैऋत्य दिशेच्या देवतेशी अथवा रहिवाश्याशी संबंधीत असावे. 

     नंतर नेहमीप्रमाणे ज्याचा हात धरून आपण रोज चालतो त्या गूगलला हाक मारली व अपेक्षेप्रमाणे तो मदतीला आला. तिथे निऋति चे अर्थ खालीलप्रमाणे मिळाले

स्त्री. १ नैऋत्य दिशा ; दक्षिण आणि पश्चिम या दिशांमधील उपदिशा . २ ( ल . ) नाश ; मृत्यु ; विपत्ति . - पु . नैऋत्य दिशेची देवता . [ सं . ]

प्राचीन चरित्रकोश | hi  hi | Person or Entity  | 

निऋति II. n.  एकादश रुद्रों में से एक [पद्म. सृ.४०] । यह ब्रह्माजी का पौत्र एवं स्थाणु का पुत्र था [म.आ.६०.२] । यह नैऋत, भोत, राक्षस तथा दिक्पाल लोगों का अधिपति था । शत्रुनाश करने की इच्छा करनेवाले राजा इसकी उपासना करते थे [भा.२.३.९] । यह अर्जुन के जन्मोत्सव में उपस्थित था [म.आ.११४.५७] ।

निऋति III. n.  वरुणपुत्र अधर्म को इसे भय, महाभय तथा मृत्यु नामक तीन पुत्र थे [म.आ.६०.५२-५३] । ये सारे पुत्र ‘नैऋत’ जनपद के रहनेवाले थे एवं भूत, राक्षस-सदृश योनि के समझे जाते थे ।

मात्र निऋति शब्दाविषयी मी आधी दोन वेळा वाचले होते 

त्यापैकी एक उल्लेख श्रीपाद श्रीवल्लभ चरित्रात रसातलातील पुण्यनगरातील निऋति नावाच्या राजाचा आहे.

तर मला आठवत असल्याप्रमाणे  दुसरे म्हणजे निऋति ही स्त्री कृषीसंस्कृतीची जनक आहे असेही माझ्यावाचनात आला आहे.

निऋति या शब्दाविषयी आपल्यापैकी कोणाला अजून काही माहिती असल्यास जाणून घ्यायला आवडेल.